Παρασκευή 19 Απριλίου 2013

ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΕΣ ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ



                                     ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΕΣ ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

1.ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
 (φανερώνουν την αιτία της κύριας πρότασης)

Εισάγονται με

Εκφέρονται με
Παραδείγματα

α) αιτιολογικούς συνδέσμους:
αφού, γιατί, επειδή, διότι και (= γιατί)

β) αιτιολογικές φράσεις: που, μια που, μια και, καθώς, σαν... που, εφόσον

γ) για να (= επειδή)

Οριστική

Πιθανολογι­κή οριστική

Δυνητική
οριστική

Υποτακτική     
- Ξάπλωσε νωρίς, επειδή ήταν κουρα­σμένος

- Φύγε, και δεν έχω καιρό

- Συγκινήθηκε που θα έβλεπε τους φίλους του

- Έφυγα, μια και δε θα είχε κανένα ενδιαφέρον

- Για να αργήσει, έχασε το τρένο


2.ΤΕΛΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
(φανερώνουν το σκοπό της κύριας πρότασης)

Εισάγονται με


Εκφέρονται με


Παραδείγματα

α) τελικούς συνδέσμους:
   για να, να (= για να)

β) τελικές φράσεις:
   με το σκοπό να
   έτσι που να

Υποτακτική

Οριστική παρατατικού
- Ήταν πρόθυμος να με βοηθήσει

-Πήγε να ειδοποιήσει και τους άλλους

- Δουλεύει πολύ, για να ζήσει τα παιδιά του

-Έπρεπε να ήσουν εκεί, για να (σκοπός ανεκπλήρωτος) έβλεπες


3. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΕΣ (ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΕΣ) ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
(φανερώνουν το συμπέ­ρασμα  ή το αποτέλεσμα της κύριας πρότασης)


Εισάγονται με

Εκφέρονται με

Παραδείγματα

α) συμπερασματικούς
συνδέσμους: ώστε, που (=ώστε)
και (=ώστε)

β) Συμπερασματικές εκφράσεις: ώστε να, που να, για να έτσι που (να)

Οριστική

Δυνητική οριστική

Πιθανολογική οριστική

 Υποτακτική
- Μίλησε τόσο καλά, που κατάλαβαν όλοι
 -Πέρασε τόσο ωραία, που θα πήγαινε πάλι

- Λείπει τόσο καιρό, που δε θα θυμάται

-Είναι πολύ ευχάριστο, για να το πιστέψω

- Να είσαι καλός, που να σ' αγαπούν όλοι


4. ΧΡΟΝΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ (προσδιορίζουν χρονικά μια άλλη πρόταση)

Εισάγονται με
Εκφέρονται με
Παραδείγματα

α) χρονικούς συνδέσμους:
όταν, όποτε, καθώς
μόλις, πριν, πριν να
ενώ, αφού, προτού
αφότου, ωστόσο, άμα
Οριστική
  - Τον αναγνώρισε, μόλις τον είδε

Δυνητική οριστ.
(παρόν, παρελθόν)
   - Όταν πήρε το δίπλωμά του, διορίστηκε
   - Ακούει και μουσική καθώς διαβάζει
   - Έφυγε προτού τελειώσει η παράσταση
   - Όποτε ήθελε, θα φώναζε και τους φίλους του
   -Θα 'ρθει, πριν να βγει ο ήλιος

Υποτακτική

Οριστική μέλλ.
(για το μέλλον)

β) χρονικές φράσεις:
όσο που να, κάθε που
εκεί που, όσο, εφόσον
έως ότου να
και (=όταν)

5. ΕΝΑΝΤΙΩΜΑΤΙΚΕΣ Η ΕΝΔΟΤΙΚΕΣ Η ΠΑΡΑΧΩΡΗΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ (φανερώνουν ισχυρή αντίθεση προς το περιεχόμενο της κύριας πρότασης)

Εισάγονται με
Εκφέρονται με
Παραδείγματα

α) αντιθετικούς συνδέσμους:
αν και, ενώ, μολονότι
Οριστική
- Α ν και έτρεξα γρήγορα, δεν πρόλαβα
 - Ενώ έχει λεφτά, μετράει και τη δεκάρα
 - Δεν πάω, που να χαλάσει ο κόσμος
 -Και να μου τό 'λεγε, δε θα το πίστευα
 - Πήγα, μόλο που δεν ήθελα καθόλου

Οριστική
παρελθοντικού
χρόνου

β) αντιθετικές εκφράσεις:
και που, και ας, και να
που να, ας, μόλο που

Υποτακτική

6. ΥΠΟΘΕΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ (φανερώνουν όρο ή  προϋπόθεση σε σχέση με την κύρια πρόταση)

Εισάγονται με
Εκφέρονται με
Παραδείγματα

α) υποθετικό σύνδεσμο:
αν (εάν)
Οριστική
(για παρόν ή
παρελθόν)
 - Α ν μου γράψει, θα πάρει απάντηση
- Εάν κερδίσουμε, θα το γιορτάσουμε
 - Άμα δε σ' αρέσει, μην το παίρνεις

β) υποθετικές εκφράσεις:
εκτός εάν, με τον
όρο οη (να)

Υποτακτική
(για το μέλλον)
- Σαν πάω στην πόλη, θα τον επισκεφτώ
 - Είτε βρέχει είτε χιονίζει, θα πάμε εκδρομή

γ) άλλους συνδέσμους
με υποθετική σημασία:
άμα, σαν, εφόσον
είτε - είτε, να
 - Να είχα καιρό, θα πήγαινα να τον δω
- Εφόσον προσπαθούσε, θα τα κατάφερνε





Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου