ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΕΣ ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

                                     ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΕΣ ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

1.ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ  (φανερώνουν την αιτία της κύριας πρότασης)
Εισάγονται με	Εκφέρονται με	Παραδείγματα
α) αιτιολογικούς συνδέσμους: αφού, γιατί, επειδή, διότι και (= γιατί) β) αιτιολογικές φράσεις: που, μια που, μια και, καθώς, σαν... που, εφόσον γ) για να (= επειδή)	Οριστική Πιθανολογι­κή οριστική Δυνητική οριστική Υποτακτική	- Ξάπλωσε νωρίς, επειδή ήταν κουρα­σμένος - Φύγε, και δεν έχω καιρό - Συγκινήθηκε που θα έβλεπε τους φίλους του - Έφυγα, μια και δε θα είχε κανένα ενδιαφέρον - Για να αργήσει, έχασε το τρένο
2.ΤΕΛΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ (φανερώνουν το σκοπό της κύριας πρότασης)
Εισάγονται με	Εκφέρονται με	Παραδείγματα
α) τελικούς συνδέσμους:    για να, να (= για να) β) τελικές φράσεις:    με το σκοπό να    έτσι που να	Υποτακτική Οριστική παρατατικού	- Ήταν πρόθυμος να με βοηθήσει -Πήγε να ειδοποιήσει και τους άλλους - Δουλεύει πολύ, για να ζήσει τα παιδιά του -Έπρεπε να ήσουν εκεί, για να (σκοπός ανεκπλήρωτος) έβλεπες
3. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΕΣ (ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΕΣ) ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ (φανερώνουν το συμπέ­ρασμα  ή το αποτέλεσμα της κύριας πρότασης)
Εισάγονται με	Εκφέρονται με	Παραδείγματα
α) συμπερασματικούς συνδέσμους: ώστε, που (=ώστε) και (=ώστε) β) Συμπερασματικές εκφράσεις: ώστε να, που να, για να έτσι που (να)	Οριστική Δυνητική οριστική Πιθανολογική οριστική  Υποτακτική	- Μίλησε τόσο καλά, που κατάλαβαν όλοι  -Πέρασε τόσο ωραία, που θα πήγαινε πάλι - Λείπει τόσο καιρό, που δε θα θυμάται -Είναι πολύ ευχάριστο, για να το πιστέψω - Να είσαι καλός, που να σ' αγαπούν όλοι

4. ΧΡΟΝΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ (προσδιορίζουν χρονικά μια άλλη πρόταση)
Εισάγονται με	Εκφέρονται με	Παραδείγματα
α) χρονικούς συνδέσμους: όταν, όποτε, καθώς μόλις, πριν, πριν να ενώ, αφού, προτού αφότου, ωστόσο, άμα	Οριστική	- Τον αναγνώρισε, μόλις τον είδε
	Δυνητική οριστ. (παρόν, παρελθόν)	- Όταν πήρε το δίπλωμά του, διορίστηκε    - Ακούει και μουσική καθώς διαβάζει    - Έφυγε προτού τελειώσει η παράσταση    - Όποτε ήθελε, θα φώναζε και τους φίλους του    -Θα 'ρθει, πριν να βγει ο ήλιος
	Υποτακτική
	Οριστική μέλλ. (για το μέλλον)
β) χρονικές φράσεις: όσο που να, κάθε που εκεί που, όσο, εφόσον έως ότου να και (=όταν)
5. ΕΝΑΝΤΙΩΜΑΤΙΚΕΣ Η ΕΝΔΟΤΙΚΕΣ Η ΠΑΡΑΧΩΡΗΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ (φανερώνουν ισχυρή αντίθεση προς το περιεχόμενο της κύριας πρότασης)
Εισάγονται με	Εκφέρονται με	Παραδείγματα
α) αντιθετικούς συνδέσμους: αν και, ενώ, μολονότι	Οριστική	- Α ν και έτρεξα γρήγορα, δεν πρόλαβα  - Ενώ έχει λεφτά, μετράει και τη δεκάρα  - Δεν πάω, που να χαλάσει ο κόσμος  -Και να μου τό 'λεγε, δε θα το πίστευα  - Πήγα, μόλο που δεν ήθελα καθόλου
	Οριστική παρελθοντικού χρόνου
β) αντιθετικές εκφράσεις: και που, και ας, και να που να, ας, μόλο που
	Υποτακτική
6. ΥΠΟΘΕΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ (φανερώνουν όρο ή  προϋπόθεση σε σχέση με την κύρια πρόταση)
Εισάγονται με	Εκφέρονται με	Παραδείγματα
α) υποθετικό σύνδεσμο: αν (εάν)	Οριστική (για παρόν ή παρελθόν)	- Α ν μου γράψει, θα πάρει απάντηση - Εάν κερδίσουμε, θα το γιορτάσουμε  - Άμα δε σ' αρέσει, μην το παίρνεις
β) υποθετικές εκφράσεις: εκτός εάν, με τον όρο οη (να)
	Υποτακτική (για το μέλλον)	- Σαν πάω στην πόλη, θα τον επισκεφτώ  - Είτε βρέχει είτε χιονίζει, θα πάμε εκδρομή
γ) άλλους συνδέσμους με υποθετική σημασία: άμα, σαν, εφόσον είτε - είτε, να		- Να είχα καιρό, θα πήγαινα να τον δω - Εφόσον προσπαθούσε, θα τα κατάφερνε